بیماری های نقص ایمنی چه بیماری‌های هستند؟ انواع و علائم

بیماری های نقص ایمنی یا اختلالات نقص ایمنی اولیه  یا ثانویه در واقع سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کند و باعث می شود عفونت ها، میکروب ها، قارچ ها، ویروس ها به راحتی در بدن نفوذ پیدا کنند و بدن مقاومت خود را برابر بیماری از دست می دهد. نقص ایمنی ممکن است که مادر زادی یا بر اثر درست فعالیت نکردن سیستم ایمنی باشد که بدن را در برابر انواع بیماری مستعد می کند و زمینه ای برای مشکلات جدی می شود. اما در اغلب مواقع ممکن است که فرد به نقص ایمنی خفیف دچار باشد که هیچ گونه عوارضی در پی نداشته باشد. ما در این مقاله به توضیح جامع و مفصل پیرامون  بیماری های نقص ایمنی خواهیم پرداخت. جهت کسب اطلاعات لازم بهتر است که این متن را تا انتها مطالعه نمایید.

بیشتر بدانید: اگزما کودکان

علائم بیماری های نقص ایمنی

یكی از شایع ترین علائم نقص ایمنی اولیه ابتلا بیمار به انواع عفونت ها است. علائم و نشانه ها بستگی به نوع اختلال نقص ایمنی، متغیرخواهد بود و در افراد مختلف متفاوت است.

برخی علائم این بیماری شامل:

• پنومونی مکرر، برونشیت، عفونت سینوسی، عفونت گوش، مننژیت یا عفونت های پوستی
• التهاب و عفونت اندام های داخلی
• اختلالات خونی مانند تعداد کم پلاکت یا تالاسمی
• مشکلات گوارشی مانند گرفتگی، کاهش اشتها، حالت تهوع و اسهال
• تاخیر در رشد اندام
• اختلالات خود ایمنی مانند لوپوس، آرتریت روماتوئید یا دیابت نوع اول

علل بیماری های نقص ایمنی

بسیاری از اختلالات نقص ایمنی اولیه، ارثی و ژنتیکی می باشد و ممکن است که از طرف یک یا هر دو والدین به فرد منتقل شده باشد. 300 نوع ناهنجاری و اختلال نقص ایمنی وجود دارد که همچنان تحقیقات بر روی آنان ادامه دارد. بر اساس اینکه چه بخشی از سیستم ایمنی بدن، تحت تأثیر قرار می گیرند، می توان آن ها را به طور گسترده در شش گروه قرار داد، که شامل:

• آنتی بادی
• اشعه درمانی
• مصرف برخی از داروها
• نقایص مادرزادی
• پایین‌ آمدن‌ سطح‌ ایمونوگلوبولین‌های‌ خون‌
• فقدان دستگاه ایمنی
• کمبودهای سلول B و T
• فاگوسیت های ناقص
• بیماری های ناشناخته (ایدیوپاتیک)

پیشگیری از بیماری های نقص ایمنی

علت اصلی در بیماری های نقص ایمنی شناخته شده، وجود سابقه خانوادگی اختلال نقص ایمنی اولیه می باشد که خطر ابتلا به این بیماری را مستعد می کند. اگر نوعی اختلال نقص ایمنی اولیه در خانواده وجود داشته باشد، باید مشاوره ژنتیک را تمام اعضای خانواده انجام دهند.

عوارض بیماری های نقص ایمنی

عوارض ناشی از اختلال نقص ایمنی اولیه بستگی به نوع آن دارد، که شامل:

• عفونت های مکرر
• اختلالات خود ایمنی
• آسیب به قلب، ریه ها، سیستم عصبی یا دستگاه گوارش
• تضعیف رشد
• افزایش خطرابتلا به سرطان
• مرگ بر اثرعفونت

تشخیص بیماری های نقص ایمنی

تشخیص به موقع می تواند سیستم ایمنی بدن را در بسیاری از انواع اختلالات نقص ایمنی اولیه تقویت نماید.

بیمار می تواند با دادن آزمایش خون یا با تست رادیواکتیو در مورد عملکرد دستگاه‌ ایمنی خود مطلع شود.

درمان بیماری های نقص ایمنی

تحقیقات نشان می دهد که بررسی ها برای بهبود بهترین درمان و افزایش کیفیت زندگی افراد مبتلا به بیماری نقص ایمنی، در حال اعمال است. در کنار آن دارو درمانی، تزریق خون، تزریق پادتن ها نیز تا حدودی این عارضه را کنترل نموده است.

مراقبت از بدن در برابر بیماری های عفونی

•  رعایت بهداشت شخصی، قبل و بعد از غذا و بعد از رفتن به توالت حتما دست ها را خوب بشویند.
• حفظ تناسب اندام و رعایت یک رژیم استاندارد غذایی نیز در جلوگیری از عفونت کمک شایانی می کند.
• داشتن فعالیت های ورزشی مرتب. برای این منظور بهتر است که با پزشک مشورت شود تا از ماندگاری بالایی بهره ببرند.
• از دندان های خود به خوبی محافظت کنند و روزانه مسواک زدن را فراموش نکنند.
• داشتن خواب کافی در شبانه روز، سعی شود روزانه در ساعتمناسب خوابند و از خواب برخیزند.
• استرس را از خود دور نمایند، چرا که برخی مطالعات نشان داده است  استرس و اضطراب می تواند سیستم ایمنی بدن را مختل کند. بهتر است که استرس را با ماساژ، مدیتیشن، یوگا، بیوفیدبک یا سرگرمی کنترل کنند.
• تا می توانند در معرض ویروس قرار نگیرند، و از افراد مبتلا به سرماخوردگی یا سایر عفونت ها دوری کنند.
•  ازرفتن در اماکن شلوغ و پرجمعیت خودداری نمایند.
• در مورد واکسیناسیون از پزشک و یا متخصص ایمونولوژی خود سوال کنند، و مطمئن شوند که کدام برای آنان در اولویت قرار دارد و حائز اهمیت تر می باشد.

چه زمانی باید به متخصص مراجعه کرد؟

اگر فرد به عفونت های شدید بدون بهبودی دراز مدت دچار شود، به طوری که بدن نسبت به آن واکنشی مثبت نشان ندهد، باید به پزشک مراجعه کند تا با تشخیص زودرس و درمان مناسب، ایمنی بدن را از بروز عفونت هایی که باعث ایجاد مشکلات طولانی مدت می کند، حفظ نماید.