حساسیت به عسل با علائمی مثل عطسه، کهیر، خارش گلو و یا مشکلات گوارشی بروز میکند. این واکنشها به خاطر وجود گرده گل، پروتئینهای زنبور یا ترکیبات گیاهی در عسل خام رخ میدهند که سیستم بدن، آنها را بهعنوان تهدید شناسایی میکند. درمان حساسیت به عسل با حذف کامل آن از رژیم غذایی آغاز و در موارد خفیف با آنتیهیستامینها کنترل میشود. برای حساسیتهای شدید نیز استفاده از اپینفرین و مراجعه فوری به اورژانس الزامی است تا از بروز خطرات جدی جلوگیری شود.
حساسیت به عسل چیست؟
عسل یکی از طبیعیترین و مفیدترین خوراکیها است که در اکثر رژیمهای غذایی به خاطر فواید بی شمارش جایگاه خاصی دارد. با این حال، برخی افراد بعد از مصرف آن دچار علائم حساسیت میشوند. این حساسیت معمولا به خاطر مصرف عسل خام اتفاق میافتد؛ یعنی عسلی که حرارت ندیده است.
افرادی که به گرده گلها حساسیت دارند، بیشتر از بقیه در معرض خطر بروز این آلرژی هستند. به طور کلی اگر سابقه حساسیت به مواد غذایی خاصی را دارید، برای جلوگیری از بروز حساسیت، بهتر است در مصرف این ماده غذایی احتیاط کنید.
چرا بدن بعضی افراد با عسل سازگاری ندارد؟
عسل طبیعی یا خام با وجود ارزش غذایی بالا، در بعضی موارد باعث ایجاد حساسیت میشود. دلیل این حساسیت وجود گرده گلها، پروتئینهای زنبور و ذرات گیاهی در عسلهای تصفیهنشده است. عسل خام، برخلاف نمونههای پاستوریزه، ترکیبات طبیعی مختلفی دارد که سیستم ایمنی برخی افراد را تحریک کرده و باعث بروز علائم آلرژی به عسل میشوند.
در این شرایط، بدن فرد ترکیبات عسل خام را بهعنوان ماده خطرناک شناسایی میکند و به آن واکنش نشان میدهد. افرادی که به نیش زنبور یا گرده گلها حساسیت دارند، به احتمال زیاد به عسل هم حساس هستند.
علاوه بر این، کسانی که به میوهها، آجیل یا برخی سبزیجات هم آلرژی دارند، بیشتر از بقیه دچار حساسیت به عسل میشوند. سابقه خانوادگی آلرژی و ابتلا به آسم هم از جمله عواملی هستند که خطر بروز این حساسیت را بالا میبرند. برای همین، مصرف عسل طبیعی و خام برای گروههای ذکر شده خطرناک است.
بیشتر بدانید: راهی برای درمان حساسیت به نیش زنبور وجود دارد ؟
علائم آلرژی به عسل
علائم حساسیت به عسل زمانی بروز میکنند که بدن به به ترکیباتی مثل گردههای گیاهی موجود در عسل واکنش نشان دهد. این بلافاصله یا چند ساعت بعد از مصرف یا تماس با عسل ظاهر میشوند.
شایعترین علائم آلرژی به عسل عبارتند از:
- آبریزش بینی
- عطسههای پیاپی
- خارش گلو
- آبریزش چشم
- کهیر، تاول یا راشهای پوستی
- ورم لب، صورت یا پوست
- نفخ و دلدرد
- سرگیجه یا سردرد
- خستگی و بی حالی
- حالت تهوع و استفراغ
- اسهال
در مواردی که حساسیت خیلی شدید باشد، علائم زیر بروز میکنند:
- تنگی نفس و خس خس سینه
- ضربان قلب نامنظم یا تند
- احساس گیجی یا غش کردن
- آنافیلاکسی(شوک آلرژیک شدید و خطرناک)
- افت شدید فشار خون
- ورم زبان یا گلو
در صورت مشاهده هر یک از این علائم، فورا باید به پزشک مراجعه کنید.
جلوگیری از بروز علائم آلرژی به عسل
با انجام اقدامات سادهای، میتوان از بروز حساسیت به عسل در کودکان و بزرگسالان جلوگیری کرد. این اقدامات شامل موارد زیر میشوند:
عدم استفاده از عسل برای نوزادان زیر ۱۲ ماه
کودکان زیر 2 سال به هیچ وجه نباید عسل مصرف کنند. عسل حاوی باکتری کلستریدیوم است که در نوزادان باعث بیماری بوتولیسم میشود. حتی مالیدن عسل به مقدار خیلی کم روی پستانک نوزاد هم مسمومیت و مشکلات جدی را به دنبال میآورد.
بررسی ترکیبات محصولات غذایی
بسیاری از خوراکیها مثل شکلات، آبنبات، کیکها و غلات صبحانه حاوی عسل هستند. اگر به عسل حساسیت دارید از مصرف این محصولات خودداری کنید. ضمنا، موقع خرید مواد غذایی، حتما برچسب روی محصولات را بخوانید.
انجام تست حساسیت
برای تشخیص حساسیت به عسل، بهترین دکتر متخصص آلرژی در تهران با آزمایش پوستی مثل خراش، تزریق داخل پوست یا چسب تماسی، واکنش بدن را بررسی میکند. اگر پوست قرمز، متورم یا دچار خارش شود، یعنی به عسل حساس هستید.
مصرف عسل پاستوریزه
اگر به عسل آلرژی دارید، به جای عسل طبیعی و خام، عسل پاستوریزه مصرف کنید. در فرایند تولید عسلهای پاستوریزه، گردهها و سایر آلرژنهای گیاهی تصفیه میشوند؛ برای همین خطر بروز حساسیت کم میشود.
روشهای درمان حساسیت به عسل
اولین و سادهترین راه برای درمان واکنش آلرژیک به عسل، قطع مصرف عسل و هر نوع محصول حاوی آن است. به جای عسل، از شیرینکنندههای دیگری مثل شربت افرا یا شربت آگاو استفاده کنید که حساسیتزا نیستند. سایر روشهای درمان حساسیت به عسل در کودکان و بزرگسالان شامل موارد زیر میشوند:
- داروهای آنتیهیستامین: اگر بعد از مصرف عسل دچار خارش، کهیر یا آبریزش بینی شدید، فورا داروی آنتیهیستامین مصرف کنید تا علائم کاهش یابد. در موارد شدید، حتما با تجویز پزشک دارو را استفاده کنید.
- اپینفرین (اپیپن): افرادی که دچار حساسیت شدید میشوند، همیشه باید اپیپن همراه داشته باشند. موقع بروز علائم آنافیلاکسی، فورا اپینفرین تزریق کنید تا واکنش کنترل شود. سپس هرچه سریعتر به درمانگاه بروید.
- ایمونوتراپی (حساسیتزدایی): اگر دچار واکنش آلرژیک شدید میشوید، تحت نظر پزشک ایمونوتراپی برای درمان آلرژی را شروع کنید. در این روش، پزشک مقدار کمی از آلرژن را بهصورت کنترلشده وارد بدن میکند تا سیستم ایمنی بهتدریج سازگار شود.
- سرکه طبیعی: یکی از درمانهای خانگی حساسیت به عسل، استفاده از سرکه است. برای کاهش علائم حساسیت، روزانه مقداری سرکه طبیعی را با آب مخلوط کرده و بنوشید. ترکیبات موجود در سرکه، التهاب و واکنشهای آلرژیک را کم میکنند.
سوالات متداول آلرژی به عسل
برای تشخیص حساسیت به عسل، ابتدا پزشک علائم و سابقه آلرژی شما را بررسی میکند، سپس با آزمایش پوستی یا رژیم حذفی واکنش بدن را میسنجد. اگر پس از تماس یا مصرف عسل، علائمی مثل خارش، کهیر یا تورم داشتید، به عسل حساسیت دارید.
بله. در برخی موارد، مصرف عسل باعث شوک آنافیلاکتیک میشود که خطرناک و کشنده است. در چنین مواقعی، فورا باید به اورژانس مراجعه کنید.
بله. اگر به عسل حساسیت دارید، محصولات پوستی حاوی عسل هم در شما باعث خارش، قرمزی یا التهاب میشوند، به خصوص اگر پوست آسیبدیده باشد. توصیه میکنیم قبل از مصرف این محصولات، تست پچ روی پوستتان انجام دهید.
نتیجه گیری
افرادی که به گرده گل، نیش زنبور، برخی میوهها، آجیل یا حتی سبزیجات خاص حساسیت دارند، بیشتر در معرض واکنش آلرژیک به عسل قرار دارند. برای این دسته از افراد، استفاده از محصولات خوراکی و مراقبتی پوست حاوی عسل کاملا ممنوع است. کوچکترین تماس با عسل یا مشتقات آن، زمینه را برای بروز واکنشهای شدید آلرژیک فراهم میکند.
در صورت مشاهده علائمی مثل تنگی نفس، کهیر، ورم صورت یا کاهش فشار خون، فورا به اورژانس مراجعه کنید. این نوع حساسیت مخصوصا در کودکان، موضوع سادهای نیست و به درمان فوری نیاز دارد.
0 Comments