پسوریازیس چیست و چگونه به طور قطعی درمان می شود؟

پسوریازیس یک بیماری خود ایمنی است و به دلیل اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن به وجود می آید. زمانی که سرعت رشد سلول های پوست زیاد شود این بیماری شکل می گیرد. این بیماری جزو بیماری های پوستی محسوب می شود که اکثر افراد اطلاعات کمی از آن دارند. به همین دلیل ما قصد داریم در این مطلب درباره علائم پسوزیازیس، عوامل بروز بیماری پسوریازیس، تشخیص پسوریازیس و درمان پسوریازیس صحبت کنیم، با ما همراه باشید.

پسوریازیس چیست؟

پسوریازیس یک بیماری مزمن پوستی است که دلیل مبتلا به آن اختلال در سیستم ایمنی می باشد. زمانی که این فردی به این بیماری مبتلا می شود، سلول های پوستی او به سرعت شروع به تقسیم سلولی می نمایند، در نتیجه سلول در سطح پوست به سرعت تولید می شود و ظاهر بدی به پوست می دهد و سبب پوسته پوسته شدن پوست می گردد. پسوریازیس یک بیماری خود ایمنی است که در کودکان و بزرگسال ایجاد می شود و انواع مختلفی دارد که پسوریازیس پلاکی رایج ترین آن است. برای تشخیص و درمان این بیماری باید به بهترین متخصص آلرژی مراجعه نمایید. پسوریازیس بسته به وضعیت سیستم ایمن بدن شما در درجات مختلف خفیف، متوسط و شدید ظاهر می شود. این عارضه با نام بیماری پوستی صدف نیز شناخته می شود.

علائم پسوریازیس

رایج ترین علائم بیماری پسوریازیس شامل:

• فلسی شدن پوست به همراه پینه‌های زبر قرمز یا صورتی برآمده؛
• خشک شدن پوست
• خارش و سوزش شدید پوست
• برآمدگی و ضخیم شدن ناخن‌ها
• ترک خوردگی پوست
• احساس درد
• ایجاد تاول‌های چرکی
• تورم و سفت شدن مفاصل

این علائم ممکن است در هر جای بدن نمود پیدا کند اما اکثراً روی زانو، آرنج و پوست سر دیده می شود.

عواملی که سبب بیماری پسوریازیس می شود

همان طور که در ابتدای مقاله گفتیم این بیماری به علت اختلال در سیستم ایمنی آغاز می شود. وظیفه سیستم ایمنی محافظت از بدن شخص در مقابل بیماری و عفونت است. هنگامی که شخص به این بیماری مبتلا می شود نوعی از گلبول های سفید خون به اشتباه به سلول های پوستی وی حمله می کند. و این اتفاق باعث تولید سریع سلول های پوست روی هم و متورم شدن آنها می شود.

اصولا افراد از سن 15 تا 35 سالگی به این بیماری مبتلا می شوند. این بیماری واگیر دار نیست و از طریق تماس فیزیکی فرد بیمار با افراد دیگر قابل انتقال نیست. بیماری پسوریازیس می تواند یک بیماری ارثی باشد و نکته ای که لازم می دانیم یادآور شویم این است که این بیماری به بخش های دیگر بدن منتشر نمی شود.

انواع پسوریازیس

پنج نوع پسوریازیس وجود دارد، با این حال افراد اغلب تنها یک نوع پسوریازیس را در یک زمان دارند. هر نوع مجموعه علائم خاص خود را دارد.

پسوریازیس پلاکی

پسوریازیس پلاکی که با نامپسوریازیس ولگاریس نیز شناخته می شود، شایع ترین شکل بیماری پوستی است. به صورت پلاک های برجسته و تغییر رنگی پوشیده شده با تجمع پوسته پوسته ای از سلول های مرده پوست یا پوسته ها ظاهر می شود. پلاک های خارش دار و گاهی دردناک می توانند ترک بخورند و خونریزی کنند و معمولاً پوست سر، زانوها، آرنج ها، پشت، دست ها و پاها را درگیر می کنند.

پسوریازیس روده ای

اغلب پسوریازیس روده ای در دوران کودکی یا بزرگسالی شروع می شود و دومین نوع شایع پسوریازیس میباشد. طبق NPF، تقریباً 10 درصد از افرادی که به پسوریازیس مبتلا می شوند، به پسوریازیس روده مبتلا می شوند. پسوریازیس روده ای نوعی از پسوریازیس است که بیشترین ارتباط را با عفونت اخیر استرپتوکوکی دارد. اگر فردی به پسوریازیس روده ای مبتلا شود، احتمالاً برای باکتری استرپتوکوک نیز آزمایش خواهد شد.

پسوریازیس معکوس

پسوریازیس معکوس که به عنوان پسوریازیس بین‌تریجینوس نیز شناخته می‌شود، ضایعات قرمز یا تغییر رنگ دیگری در چین‌های پوستی بدن ایجاد می‌کند که ممکن است صاف و براق به نظر برسند. ضایعه ای است که می تواند در اندام تناسلی یا در نواحی نزدیک اندام تناسلی مانند بالای ران و کشاله ران ایجاد شود. معمولا افراد مبتلا به پسوریازیس معکوس به طور همزمان ممکن است نوع دیگری از پسوریازیس را در جای دیگری از بدن خود داشته باشند.

پسوریازیس پوسچولار

این امر باعث ایجاد تاول های سفید چرک می شود که پوست قرمز یا تغییر رنگ داده شده را احاطه کرده است، اغلب روی دست ها یا پاها بوجود می آید. هنگامی که برجستگی های پر از چرک بدن را می پوشانند، ممکن است پوست قرمز روشن داشته باشید و احساس بیماری یا خستگی کنید و تب، لرز، خارش شدید، نبض سریع، از دست دادن اشتها یا ضعف عضلانی داشته باشید.

پسوریازیس اریترودرمیک

این یک شکل خطرناک و نادر از بیماری پوستی است که با قرمزی گسترده و آتشین یا دیگر تغییر رنگ و لایه برداری پوست مشخص می شود که باعث خارش و درد شدید می شود. بر اساس NPF، پسوریازیس اریترودرمیک یک بار یا بیشتر در 3 درصد از افراد مبتلا به پسوریازیس رخ می دهد.

عوامل تشدید کننده پسوریازیس

شیوع پسوریازیس ممکن است با موارد زیر تحریک شود:

فشار

استرس یک محرک اصلی برای برخی از افراد مبتلا به پسوریازیس است که باعث تشدید پسوریازیس یا بدتر شدن آن پس از تشخیص می شود. هنگامی که بیماران تحت استرس هستند، به راحتی تشدید می شود، و زمانی که آنها آرام هستند بهبود می یابد. تکنیک های مدیریت استرس، مانند ورزش، یوگا و مدیتیشن، ممکن است به مدیریت علائم پسوریازیس کمک بسیاری بکند کند.

نور خورشید

به این دلیل که نور فرابنفش خورشید سیستم ایمنی پوست را در افراد مبتلا به پسوریازیس بیشتر فعال میکند. قبل از سفر با متخصص پوست خود در مورد نکات ایمنی پوست در برابر نور خورشید مشورت کنید و قرار گرفتن روزانه خود در معرض نور مستقیم خورشید را بیش از 10 دقیقه محدود کنید.

پوست خشک

هر چیزی که باعث شود به پوست آسیب برسد، می تواند باعث تشدید پسوریازیس شود، از جمله پوست بیش از حد خشک. راه حل برای این مسعله این است که پوست خود را مرطوب نگه دارید. اگر به عطرهای موجود در مرطوب کننده ها حساسیت دارید، از محصولی بدون عطر استفاده کنید تا از ایجاد جوش جلوگیری شود.

واکسیناسیون ها

سوراخ کردن پوست در طول واکسیناسیون ممکن است باعث تشدید شدن پسوریازیس شود، اما این دلیلی برای نادیده گرفتن واکسن ضروری نیمتواند باشد.به این نکته حتما توجه داشته باشید که اگر از یک داروی قوی پسوریازیس استفاده می کنید که سیستم ایمنی شما را سرکوب می کند، بدن شما ممکن است به دلیل دارویی که مصرف می کنید نتواند با ویروس زنده مبارزه کند. در این صورت، از پزشک خود بخواهید واکسنی حاوی ویروس غیرفعال شده باشد برای شما تجویز کند.

بتا بلوکرها و لیتیوم

بتا بلوکرها برای درمان فشار خون بالا و لیتیوم برای افراد دارای اختلالات روانی می توانند پسوریازیس را تشدید و در نتیجه بدتر کنند. اگر فشار خون بالا دارید، پزشک ممکن است داروی شما را به داروی دیگری تغییر دهد که بر پسوریازیس تأثیری نگذارد. همچنین اگر لیتیوم مصرف می کنید، متخصص پوست یا ایمنولوژی ممکن است نور درمانی یا درمان موضعی پسوریازیس را  برای شما امتحان کند.

عفونت های تنفسی فوقانی

سرماخوردگی و سایر عفونت ها، به ویژه گلودرد استرپتوکوکی، سیستم ایمنی را فعال می کند و می تواند باعث تشدید پسوریازیس شود. اگر پسوریازیس دارید و دچار گلودرد شدید، آن را درمان کنید و حتماً برای بررسی استرپتوکوک، کشت انجام دهید. آنتی بیوتیک های طولانی مدت ممکن است برای افرادی که پسوریازیس دارند و گلودرد مکرر دارند گزینه مناسبی باشد.

سیگار کشیدن

شواهدی نشان می دهد که سیگار کشیدن می تواند پسوریازیس را بدتر کند. خطر ابتلا به پسوریازیس در افراد  که سیگاری هستند در مقایسه با افرادی که هرگز سیگار نکشیده اند تقریبا دو برابر است.

رژیم غذایی

اجتناب از برخی غذاها ممکن است التهاب را کاهش بدهد و به  بهبود پسوریازیس کمک کند. علاوه بر این، مطالعات نشان داده اند که بسیاری از افراد مبتلا به پسوریازیس ممکن است به گلوتن نیز حساسیت داشته باشند و خوردن یک رژیم غذایی بدون گلوتن می تواند به کاهش علائم پسوریازیس کمک کند. به طور کلی، اگر متوجه شدید که غذای خاصی باعث بدتر شدن پسوریازیس می شود، سعی کنید از آن اجتناب کنید.

الکل

برای برخی از افراد مبتلا به پسوریازیس، نشان داده شده است که نوشیدن بیش از یک یا دو نوشیدنی در روز باعث تشدید پسوریازیس می شود، اما این ارتباط قوی نیست. شعله های ناشی از مصرف الکل نیز می تواند با استرس روانی مرتبط باشد.

تشخیص پسوریازیس

برخی از افراد ممکن است این بیماری را با دیگر بیماری های پوستی مانند اگزما اشتباه بگیرند. اگر به هر نوع بیماری پوستی مبتلا شدید حتما نزد یک متخصص آلرژی بروید و با ایشان مشورت کنید. ایشان با بررسی علائم و معاینه فیزیکی می تواند تشخیص دهد بیماری شما کدام نوع از بیماری های پوستی است. در صورت نیاز برای تشخیص از نمونه گیری و ارسال به آزمایشگاه استفاده می شود.

هیچ آزمایش مشخصی برای کمک به پزشکان در تشخیص پسوریازیس وجود ندارد. به طور معمول، یک متخصص پوست شما را معاینه می کند و در مورد سابقه خانوادگی شما می پرسد. احتمالاً بر اساس این معاینه فیزیکی تشخیص داده می شود که آیا مبتلا به پسوریازیس شده اید یا خیر. در برخی شرایط، پزشکان متخصص نمونه کوچکی از پوست را برمی دارند و آن را زیر میکروسکوپ  مشاهده و بررسی می کنند. این ممکن است به آنها اجازه دهد تا نگاه بهتری به ناحیه آسیب دیده داشته باشند و تشخیص دقیق تری داشته نیز داشته باشند.

آیا بیماری پسوریازیس قابل پیشگیری است؟

این بیماری قابل پیشگیری نیست اما می توان آن را کنترل کرد. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است در یک دوره زمانی هیچ گونه علائمی نداشته باشند اما به یک باره بیماری شان عود پیدا کند و علائم آن نمایان شود.

متداول ترین عوامل تشدید کننده بیماری پسوریازیس عبارتند از:

• استرس
• استعمال دخانیات
• قرار گیری در معرض آب و هوای سرد
• مصرف برخی از داروهای خاص
• ابتلا به بیماری های تضعیف کننده سیستم ایمنی بدن
• ابتلا به بیماری های عفونی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا
• برخی داروهای خاص
• خشک نگه داشتن پوست
• جراحت های عفونی
• چاقی

روش های درمانی بیماری پسوریازیس

روش های درمانی این بیماری به شرح زیر است:

• از مرطوب کننده های پوست استفاده کنید.
• از لوسیون بدن برای جلوگیری از خشکی پوست استفاده کنید.
• در وان حمام از نمک اپسوم، نمک بحرالمیت، روغن حمام یا جوی دو سر استفاده کنید.
• در صورت موثر نبودن روش های گفته شده حتما به یک پزشک متخصص مراجعه کنید، ایشان داروهای موضعی مختلف بنا بر شدت بیماری را برای شما تجویز می کند. بیمار باید داروی تجویزی را بر پوست خود بمالد و با یک کیسه فریزر آن را بپوشاند تا دارو روی پوست باقی بماند.
• در صورتی که پسوریازیس شخص شدید باشد ممکن است پزشک داروهای تزریقی و یا خوراکی را تجویز کند.

توجه : به دلیل اینکه این داروها معمولا دارای عوارض جانبی هستند. پس حتما این نوع داروها را زیر نظر پزشک مصرف کنید.

مدت زمان پسوریازیس

پسوریازیس یک بیماری مزمن و مادام العمر در نظر گرفته می شود و در حال حاضر درمانی برای رفع بهبودی کامل آن وجود ندارد، اما این اختلال پوستی می تواند بدتر شود و یا بهبود یابد. برای برخی، پسوریازیس می‌تواند برای ماه‌ها یا حتی سال‌ها در یک زمان از بین برود. این به عنوان بهبودی شناخته می شود. برخی دیگر عود پسوریازیس را در الگوهای چرخه ای تجربه می کنند. به عنوان مثال، بیماری ممکن است در تابستان بهتر شود و در زمستان تشدید شود.

عوارض پسوریازیس

ابتلا به پسوریازیس می تواند خطر ابتلا به تعدادی از بیماری ها را افزایش دهد، از جمله:

• فشار خون بالا
• چاقی
• کلسترول بالا
• دیابت
• بیماری قلب و عروقی
• پوکی استخوان
• بیماری کبد
• بیماری کلیوی
• سرطان
• یووئیت (بیماری چشمی)
• بیماری کرون
• افسردگی

پسوریازیس در کودکان

علائم بیماری پسوریازیس در کودکان شامل ناهمواری و تغییر رنگ در سطح ناخن ها، پوسته پوسته شدن پوست سر، درماتیت و التهاب پوست در پشت کودک می باشد.

این بیماری به آن صورت در نوزادان شایع نمی باشد، اما این بدان معنی نیست که امکان ابتلا به بیماری پسوریازیس در نوزادان وجود ندارد. در صورت مشاهده علائم حتما به پزشک مراجعه کنید.

اگر یکی از والدین دچار بیماری پسوریازیس باشند به احتمال 10 درصد کودک نیز به آن مبتلا می شود اما اگر هر دوی والدین به این بیماری مبتلا شده باشند این احتمال تا 50 درصد هم افزایش پیدا می کند.

آیا پسوریازیس خطرناک است؟

پس از بررسی کامل اینکه بیماری پسوریازیس چیست، حال می خواهیم به این موضوع بپردازیم که این بیماری تا چه حد خطرناک است؟

در واقع پسوریازیس نمی تواند باعث تهدید زندگی فرد مبتلا به آن باشد. یعنی در واقع این بیماری به تنهایی نمی تواند باعث مرگ شود. اما از عوارض ماندگار و جانبی این بیماری، می توان به درگیری سرطان های ریوی اشاره کرد.

در حالتی بسیار کم یاب و نادر، بیماری پسوریازیس اریترودرمیک می تواند تمام بدن را دربر بگیرد. البته در صورتی که درمان به موقع و مناسبی برای این بیماری به کار برده نشود، پسوریازیس تمام بدن را گرفته و در این صورت احتمال مرگ وجود خواهد داشت اما باز تاکید می کنیم که باید توجه کنید احتمال بروز این حالت بسیار کم است.

در واقع اریترودرمیک حاد، مایعات را در بدن حبس می کند و به همین دلیل ممکن است باعث غلظت شدید خون و گرفتگی عروق قلبی شود. این اتفاق درصورتی می افتد که به درمان اهمیت و توجه خاصی داده نشود.

درجات و حالت های خفیف و شایع این بیماری به هیچ عنوان نمی توانند سبب بروز عارضه بسیار خطرناکی شوند. اما حالت های مختلف این بیماری می توانند بیماری های دیگری را به همراه بیاورند. برای مثال:

• بیماری آرتریت می تواند از پسوریازیس منشا بگیرد. در واقع التهاب در رباط ها و تاندون های دست و پا از جمله عوارض ناشی از آرتریت است.

• در بالاتر نیز اشاره کردیم که گرفتگی خونی، از عوارض جانبی پسوریازیس شدید است. در صورتی اختلالات و گرفتگی در رگ های خونی تشدید شود، بیماری های دیگری مانند فشارخون، دیابت و مشکلات متابولیک نیز ایجاد می شود.

• به طور کلی این بیماری می تواند زمینه ساز مشکلات قلبی عروقی شود و دلیل اصلی آن مشکلی است که در گردش خون به وجود می آورد. به همین منظور در صورتی که درمان قطعی و کاملی برای پسوریازیس انجام نشود این بیماری ها بروز می کنند.

• از مشکلات دیگری که این بیماری می تواند ایجاد کند، درگیر کردن سیستم ایمنی بدن است. در صورتی که این سیستم دچار مشکل شود، عملکرد سلول های سفید مختل می شود. اخلال در عملکرد سلول های سفید باعث بروز بیماری های خطرناک سیستم ایمنی می شود که به آنها بیماری های خود ایمنی نیز می گویند. در صورتی که پسوریازیس بسیار شدید شود و زمینه های بیماری های خود ایمنی در فرد به وجود بیاید، احتمال بروز سرطان ریه در فرد ایجاد می شود.

• در واقع نقض در عملکرد سیستم ایمنی و بیماری پسوریازیس دو طرفه است. اگر سیستم ایمنی اشتباها به سلول های پوستی حمله کند و بر سطح پوست تغییر رنگ ایجاد کند، بثورات و علائم مشابه با پسوریازیس ایجاد می شود که در نهایت می تواند به بروز این بیماری بی انجامد. پس همواره خطر از سوی پسوریازیس برای سیستم ایمنی نیست و این خطر می تواند برعکس باشد.

یک نکته شاید ناگفته مانده باشد این است که به علت تغییرات ناخوشایند بر اثر این بیماری در پوست، احتمال دارد که افراد مبتلا به این بیماری دچار مشکلات روحی روانی نیز شوند. سلامت پوست، تاثیر قابل توجهی در زیبایی و نتیجتا سلامت روان دارد.

درمان به موقع این پسوریازیس، احتمال ابتلا به تمامی بیماری های خطرناک گفته شده را کاهش می دهد.

نتیجه گیری

چنان چه هر یک از علائم بیماری پسوریازیس در پوستتان نمود پیدا کرد و درمان های گفته شده برای درمان آن موثر نبود حتما به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا ایشان با شیوه درمانی مناسب شما اقدام به درمان بیماری پسوریازیس کند.